Terenoznawstwo

Róża wiatrówWyznaczanie stron świata

W tym dziale dowiesz się jak wyznaczyć strony świata za pomocą przedmiotów terenowych i nie tylko


MrowiskoMrowisko jest bardziej spadziste do północy.


Słoje ściętego drzewaPień ściętego drzewa.
Słoje roczne zaciskają się ku północy.


KamieńMech
Mech porasta północną stronę kamieni i drzew.
Kora pni a niekiedy i konarów jest od strony północy pokryta porostami i mchem. Północne zbocza pagórków i wydm w lesie są zwykle obficiej porośnięte mchem, niż zbocza południowe.


DrzewoSamotne drzewo
Drzewo rosnące samotnie ma silniej rozwinięte gałęzie od strony południowej.
Kierunek północny można określić ogólnie według wyglądu drzew. Korona drzewa jest od strony południowej lepiej rozwinięta i bogatsza.


GwiazdyGwiazdy
W noc pogodną określamy kierunek północy według Gwiazdy Polarnej. Gwiazdę tę, a za razem kierunek bieguna północnego, łatwo jest odszukać za pomocą gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy (Dużego Wozu). W tym celu przedłużamy prostą, przechodzącą przez dwie ostatnie gwiazdy czworoboku Dużego Wozu w stronę drogi mlecznej. W tym kierunku w odległości pięć razy większej, niż odległość między wymienionymi gwiazdami Dużego Wozu znajduje się Gwiazda Polarna.


Kierunki świata cieńSłońce i cień
Cień kija wbitego pionowo w ziemię wskazuje:
– o godz. 6:00 – zachód
– o godz. 9:00 – północny-zachód
– o godz. 12:00 – północ
– o godz. 15:00 – północny-wschód
– o godz. 18:00 – wschód

Zamiast kija możemy użyć własnego ciała, tak jak na rysunku obok. Ale sytuacja przedstawiona na rysunku będzie poprawna tylko o godz. 12:00.
N – północ
S – południe
E – wschód
W – zachód


ZegarekSłońce i zegarek
Zegarek ustawić małą wskazówką ku słońcu. Linia dzieląca kąt pomiędzy małą wskazówką, a cyfrą 12 na połowę wskazuje północ.

Posługując się zegarkiem przy określaniu kierunków świata należy:
– od wschodu słońca do południa dzielić kąt w lewo od liczby 12 do wskazówki zegarka
– od południa do zachodu słońca dzielić kąt w prawo od liczby 12

Kierunek północno-południowy możemy określić dokładnie tylko wtedy, gdy zegarek idzie według czasu miejscowego.